Ilustracje, bo na nich warto się skupić w tym opracowaniu, są całkiem nowe, zupełnie inne, niż dotychczas. Prace stworzone przez Pawła Pawlaka zauroczyły mnie pełnią kolorów i ekspresją, a płynący z nich przekaz jest jasny i czytelny. Pozwalają spojrzeć na ulubione sceny zupełnie z innej perspektywy. Z zainteresowaniem przewracałam stronę po stronie i dosłownie „pochłaniałam” nowe obrazy.

Na pocieszenie mogę dodać, że drugi plan rysuje się dużo ciekawiej. Valeria spotyka na swojej drodze krewką śpiewaczkę, nobliwego wielbiciela kobiecych wdzięków oraz Miserrimusa Dextera. Ten ostatni zdecydowanie kradnie uwagę czytelnika w każdej scenie, w której się pojawia. Jest przerysowanym do granic możliwości kaleką o zwichrowanej osobowości. Raz widzimy w nim XIX-wiecznego dandysa, konesera sztuki i dobrego jedzenia, żeby po chwili ujrzeć w nim rozdygotanego artystę-demona. Szkoda, że pierwszoplanowi bohaterowie nie zostali odmalowani z taką dozą humoru i polotu.

Autorka w bardzo spektakularny sposób opisuje losy dziewięciu bohaterek, zaczynając od szczęśliwego wiejskiego życia, po okrucieństwa, które je spotkały. Kobiety, dzięki którym mamy możliwość poznania tak istotnych faktów z historii, miały styczność z wielkim barbarzyństwem. Mimo młodego wieku przed ich oczami malował się obraz pożarów, mordów oraz bestialskiego obchodzenia się z ciężarnymi kobietami bądź niemowlakami. Na szczęście wiele z nich przetrwało i szczęśliwie kontynuowały swoje kariery oraz zakładały rodziny, wbrew temu, co stanęło im na drodze.

Odnosząc się nieco do poprzedniego tomu, już na wstępie można zauważyć pewną różnicę. Pierwszy tom książki cierpiał na nieco przeciągane wprowadzenie w świat, a sama fabuła bardzo długo się rozkręcała, przez co mniej wytrwali czytelnicy mogli odczuwać znużenie. Na szczęście w przypadku Paradoksu akcja rozwija się dużo szybciej. Po części jest to spowodowane bardzo płynnym przejściem między obiema częściami, a skoro wprowadzanie w uniwersum mamy za sobą, to przychodzi pora na prawdziwy rozwój wydarzeń. Po raz kolejny wkraczamy do wiktoriańskiego Londynu, gdzie zwykły świat, od tego magicznego i niebezpiecznego, dzieli cienka granica. Znowu przyjdzie nam doświadczyć tego ciężkiego, ponurego klimatu, a uwierzcie mi – Fletcher kreuje klimat jak nikt inny. Zdawać by się mogło, że to właśnie ta atmosfera stanowi epicentrum samej książki, i to wokół niej dzieje się cała akcja.

Siedemset stron drobiazgowego obcowania z Kuroniem, setki wspomnień, dziesiątki – nie ukrywajmy – odgrzanych fragmentów publikowanych artykułów i relacji. Mimo to, zamykając po ostatnim zdaniu książkę pozostaje wrażenie, że nie powiedziano jeszcze ostatniego słowa o Kuroniu, że Polacy potrzebują częstszego przywoływania tej postaci, ponownej publikacji jego tekstów, wywiadów, w których sam bohater broniłby swoich racji, niczym jego kompan Karol Modzelewski, który w swej późnej, nagradzanej autobiografii odniósł się zarówno do walki o sprawiedliwy socjalizm, jak i skrytykował wady wprowadzanego kapitalizmu. Rzut oka na jedno z ostatnich zdjęć w książce – przyjęcie, grono emerytów, roześmianych, patrzących z optymizmem w obiektyw. Trzech mężczyzn: Geremek, Kołakowski i Kuroń w znanej Polakom dżinsowej bluzie. Dziś, gdy wszyscy wspomniani już odeszli. potrzebujemy jako naród takich polityków, którzy niczym Kuroń w pierwszych latach III RP mieliby odwagę co tydzień przemówić do rodaków w telewizji, przybliżyć im wielkie reformy transformacji, oswoić ze zmianą, z przełożeniem wajchy ku kapitalistycznemu Zachodowi, a jednocześnie pokornie przyznać, że należy pamiętać o tych, którzy na tej zmianie stracili.