Autor wybrał dziesięć liczb, które według niego definiują otaczającą nas rzeczywistość. Jak można się domyślać, nie chodzi tutaj o wysokość naszych pensji lub ceny podstawowych artykułów żywnościowych. James D. Stein, profesor matematyki z Kalifornii, przedstawia nam liczby z dziedziny fizyki, chemii i astronomii, które oddziałują na nas w sposób subtelniejszy. Przeciętny zjadacz chleba zna kilka z nich, część zdążył już zapomnieć z czasów szkolnych, a o pozostałych prawdopodobnie nigdy nie słyszał.
Wokół każdej z liczb autor tworzy wciągającą i przyjemną do czytania narrację, opowiada zabawne i ciekawe anegdoty z życia naukowców, a także w stosunkowo przystępny sposób wyjaśnia, dlaczego konkretna liczba jest istotna w skali wszechświata. Momentami Stein nie stroni od matematycznych wzorów i równań – jest przecież matematykiem. Warto jednak zauważyć, że zawiłych fragmentów nie jest dużo, a całość czyta się całkiem dobrze. W ostateczności, czytelnik może pominąć niektóre ciągi wzorów i nie straci nic z prowadzonej przez autora narracji, co jest dużym plusem książki.
Interesujące jest, jak dużą uwagę przywiązuje autor do perspektywy historycznej. Steiner przedstawia nie tylko najświeższe zmagania naukowców dotyczące dziedziny, z którą związana jest dana liczba. Zaprezentowane zostały również dawniejsze badania stanowiące podstawę do dalszych eksperymentów. Tak więc możemy prześledzić poszukiwania prowadzone przez pokolenia fizyków, chemików i astronomów, dążących do poznania prawy o naszym wszechświecie.
Za każdą z opisywanych przez Steina liczba kryją się fascynujące zjawiska. Promień Schwarzschilda wyznacza horyzont zdarzeń i każdy obiekt mniejszy niż objętość wynikająca z wartości promienia Schwarzschilda stanie się czarną dziurą (dla naszego Słońca promień ten wynosi mniej więcej3 kilometry, co oznacza, że gdyby ścisnąć je do takich rozmiarów, to zmieniłby się w czarną dziurę). Zero bezwzględne, tak różne od zero stopni Celsjusza czy Fahrenheita, oznacza całkowity brak ruchu – niemożliwy z punktu widzenia teorii kwantowej. Na koniec tajemnicza omega, która może zdradzić nam los naszego wszechświata. Traf chciał, że jest bodaj najbardziej nieuchwytną z opisanych w książce liczb. Wszechświat nie chce bez walki odkryć przed nami swojej przyszłości. Aby dowiedzieć się, czy będzie on rósł w nieskończoność czy zapadnie się w sobie, naukowcy ani na chwilkę nie przestają liczyć i wyszukiwać danych potrzebnych do wyznaczenia skrytej omegi.
Biorąc pod uwagę, że w opowieść o poszukiwaniach konkretnych liczb autor wplótł przystępne fragmenty dotyczące teorii względności, mechanizmu syntezy jądrowej, zasad termodynamiki i wielu innych, dostajemy do rąk treściwą książkę, delikatnie wprowadzającą czytelnika w zawiłości nauk ścisłych, zapoznając go jednocześnie z najciekawszymi liczbami w istniejącym wszechświecie. Kolejna przystępna pozycja z popularnonaukowych serii wydawnictwa Prószyński i S-ka, która powinna znaleźć swoje miejsce na półkach miłośników nauki.
Michał Surmacz
