Atlas chmur. David Mitchell. MAG 2012
"Atlas Chmur" nie jest lekturą lekką. Podzielony na 6 części, będących różnymi historiami, pełen jest różnic dotyczących zarówno języka, jakim są pisane, oraz czasu, w jakim się dzieją.
A cóż to za odrębne historie?
Otwierający i zamykający "Adama Ewinga Dziennik Pacyficzny" to przeżycia adwokata, będącego pasażerem statku zwanego "Wieszczką" w 1850 roku. O wszystkim, co się tam dzieje, czyta w następnej historii Robert Frobisher, muzyk, który znalazł schronienie i pracę w pewnym belgijskim miasteczku, jako sekretarz i pomocnik światowej sławy kompozytora chorującego na syfilis, Vyvyana Ayrsa. O dzienniku Adama Ewinga oraz tym co się dzieje w Zedelghem, pisze w listach do swego przyjaciela, Rufusa Sixsmitha. Zaś historię Rufusa poznajemy w trzeciej części, zatytułowanej "Okresy półtrwania. Pierwsza zagadka Luisy Rey."
"Upiorna udręka Timothy'ego Cavendisha, czwarta historia, łącząca się oczywiście z "Okresami półtrwania", jest niezwykle zabawną opowieścią o wydawcy prozy awangardowej, który uciekając przed bandytami, czającymi się na jego pieniądze, ucieka z Londynu, trafia, nie wiedząc o tym, do domu spokojnej starości z którego już nie może się wydostać, a na dodatek doznaje tam małego wylewu. Piąta część, "Antyfona Sonmi-451" dzieje się w bliżej nieokreślonej przyszłości, a historia w niej opowiedziana przybiera formę wywiadu; rozmowa toczy się między Archiwistą a Sonmi-451, będącą pierwszą stabilnie podniesioną fabrykantką. Po pojedynczej opowieści "Bród Slooshy i wszystko co potem", o mężczyźnie z wysp Pacyfiku, powracamy, w kolejności przeciwnej, do historii już rozpoczętych.
Muszę przyznać, że z taką konwencją książki jeszcze się nie spotkałam. Historie stworzone w "Atlasie chmur" w zadziwiający, momentami bardzo zabawny, refleksyjny sposób mówią o tym, jak jesteśmy połączeni z przeszłością i teraźniejszością innych ludzi, o życiu, tożsamości każdego z nas i nadziei.
Jak już wspomniałam, nie jest to lektura łatwa i lekka ale warto się z nią zmierzyć. I nie spieszyć się z jej czytaniem tak, aby nic z wartości w niej przekazanych, czytelnikowi nie umknęło.
David Mitchell nominowany został do Nagrody Bookera, a według wpływowych brytyjskich krytyków literackich: Richarda Madeleya i Judy Finnigana "Atlas chmur" został zaliczony do jednej ze Stu Książek Dekady. Książka doczekała się już nawet ekranizacji, ze światowymi nazwiskami w rolach głównych.
/MC/