Dziewczyna z Krakowa. Alex Rosenberg. Editio 2018

Wojna, śmierć, nieustanna walka o każdy kolejny dzień i o to, by przetrwać za wszelką cenę – to koszmar II wojny światowej, tak doskonale znany nam z opowieści naszych bliskich, licznych dokumentów, filmu i literatury, ukazujących nam piekło tamtych czasów i dramat ludzi, którym przyszło w nim żyć. Koszmar ten stanowi również tło wydarzeń powieści obyczajowej Alexa Rosenberga Dziewczyna z Krakowa, która ukazała się właśnie nakładem Wydawnictwa Editio.

Fabuła przedstawia burzliwe losy Rity Feuerstahl – młodej kobiety, nieszczęśliwej małżonki żydowskiego lekarza i kochającej matki kilkuletniego chłopca, którą wojenne piekło rozdzieliło z najbliższymi, kazało przybrać nową tożsamość i kłamać, oszukiwać oraz rozkochiwać w sobie mężczyzn, którzy mogliby pomóc jej przetrwać. Strach, głód, śmierć i największa szpiegowska tajemnica II wojny światowej – oto codzienność Rity, w której nie zabrakło także miejsca na namiętność i miłość względem kochanka sprzed lat, który też nigdy nie zapomniał o swojej wybrance serca...

Dziewczyna z Krakowa to powieść, która zabiera nas w fascynującą podróż w czasie. Podróż do Polski w przededniu wybuchu wojny, jak i też straszliwych lat jej trwania, wypełnionych walką, ucieczką i grą pozorów, w jaką to wikła się główna bohaterka tej opowieści. Znajdziemy tu wielkie emocje, ludzkie dramaty i skomplikowane namiętności, z drugiej strony zaś fascynującą relację o codzienności tamtych czasów, zarówno w ujęciu polityczno-historycznym, jak i tym najbardziej codziennym. Przede wszystkim jednak opowieść ukazuje dramat człowieka, który musiał poświęcić niemalże wszystko by przeżyć, postąpić dobrze, zachować swoje człowieczeństwo i przyzwoitość w czasach, w których niewielu się tu udało.

Konstrukcja książki prezentuje się intrygująco. Jest to zasługą prostego i wielokrotnie sprawdzonego już schematu, opartego na towarzyszeniu głównej bohaterce w kolejnych wydarzeniach z jej życia. Na wydarzeniach obejmujących zarówno bardziej spokojne, statyczne i wypełnione nostalgicznymi emocjami chwile, ale także i te jak najbardziej dynamiczne sceny, włącznie z ucieczką, czy też walką. Ponadto autor zaoferował nam dwutorową konstrukcję narracyjną, z której jedna przedstawia losy Rity, druga zaś jej przedwojennego kochanka – Tomasza, dzięki czemu też charakter opowieści przybiera dwa bardzo odmienne oblicza.

Równie udanie jawią się także bohaterowie z Ritą i Tomaszem na czele. Ona jest niezwykle inteligentną, wrażliwą, ale też i silną kobietą, która potrafi przystosować się do najtrudniejszych okoliczności. To osoba, którą cechuje wzajemna wewnętrzna walką pomiędzy tym, co dyktuje rozum, a tym do czego namawia serce i namiętność, co z kolei nie zawsze kończy się tak, jak powinno. To skomplikowana i nieoczywista postać, której współczujemy, życzymy powodzenia i bardzo szybko darzymy sympatią, ale jednocześnie często wielkim niezrozumieniem. Z kolei Tomasz vel Gil Romero, to silny, odważny i szarmancki mężczyzna, potrafiący zawsze odnajdywać wspólny język z kobietami, tak za sprawa swego zawodu, jak i samego charakteru. To niezwykle ciepła postać, idealnie sprawdzająca się właśnie w wojennych realiach tej opowieści.

Wielką siłą książki jest prawdziwość obrazu świata, jaki odkrywamy na jej kartach. To Polska i Europa okresu wojny, a więc okupacja, strach, bieda, głód i śmierć na każdym kroku lecz też mimo wszystko ludzkie namiętności, zazdrość i miłość, która nigdy nie pyta o to, czy to jest dobry czas na zakochanie... I chyba właśnie owe naturalne zderzenie wojennej rzeczywistości z próbami zwyczajnego życia są tutaj najbardziej fascynujące. Spotkanie z tą książką niesie także wspaniałą lekcję historii, tak naszej ojczyzny, ale też i dość egzotycznych wówczas dla nas państw, z Hiszpanią na czele. I wreszcie opowieść ta stanowi cenne i niezwykle wzruszające świadectwo losów Żydów w okresie II wojny światowej, wobec którego nie da się przejść tu obojętnie.

Powieść Alexa Rosenberga to epicka historia o losach dwojga bliskich sobie osób, rozdzielonych za sprawą bezwzględnych trybów II wojny światowej. To opowieść o miłości, rozstaniu, wyborach mniejszego zła, jak i też nieustającej walce o przetrwanie. Myślę, że książką będą zachwyceni zarówno miłośnicy powieści obyczajowej, jak i też pełnokrwistej literatury wojennej, gdyż oba te gatunki wzajemnie się tu ze sobą przeplatają, tworząc wspólnie wyjątkową i fascynującą całość. To piękna, mądra i podana w niezwykle efektowny sposób literatura z najwyższej półki, do poznania której gorąco zachęcam!