Po Bandzie, czyli jak napisać potencjalny bestseller. Jakub Winiarski, Jolanta Rawska. Prószyński i S-ka 2015
Książka „Po Bandzie” to obszerny poradnik dla każdego, kto chciałby zmierzyć się z zadaniem stworzenia potencjalnego bestsellera. Poradnik zawiera cały arsenał porad dotyczących różnych etapów pisania powieści oraz przeróżnych jej elementów, takich jak narracja, bohaterowie, humor czy dialogi. Zarówno pisarze początkujący, jak i zaawansowani, znajdą tutaj coś dla siebie. Jednak czy 600 stron porad jest w stanie zagwarantować powieści komercyjny sukces?
Autor poradnika, Jakub Winiarski, jest pisarzem i nauczycielem kreatywnego pisania – jak się okazuje, nauczycielem całkiem skutecznym: jego uczniowie wydają książki, a kilku z nich, m.in. Katarzyna Kołczewska czy Marta Zaborowska, ma na swoim koncie już parę powieści. To na pewno przemawia na korzyść „Po Bandzie”. Poradnik czyta się lekko, co jest zasługą nietuzinkowego, gawędziarskiego stylu autora, piszącego ciekawie, zabawnie i przekonująco. Do współpracy nad dziełem Jakub Winiarski zaprosił Jolantę Rawską, która tworzy wiersze i opowiadania; jest również autorką jednej powieści. Pisarka od wielu lat interesuje się zagadnieniem pisania kreatywnego. W esejach w „Po Bandzie” dzieli się własnym punktem widzenia na wiele kwestii dotyczących creative writing, jak chociażby mity i cechy bohatera czy problem konfliktu w powieści.
Książka została podzielona na dwie główne części. Pierwsza z nich, zatytułowana „Dla początkujących i średniozaawansowanych”, porusza m.in. kwestie dotyczące strategii pisarskich, konstrukcji postaci czy pisania dialogów. Druga część, „Dla zaawansowanych”, traktuje o budowaniu intrygi, dowcipie w powieściach czy pokonywaniu blokad pisarskich.
Wgłębiając się w treść „Po bandzie”, odnosi się wrażenie, że niektóre wskazówki zawarte tam mogłyby przydać się nie tylko osobom, które chcą na pisaniu zarabiać, ale także i tym przyszłym autorom, którzy chcieliby stworzyć coś nieco ambitniejszego – pomimo wielokrotnych zapewnień autora, że celem i efektem finalnym opisywanych w poradniku zabiegów jest bestseller, bo na dzieło sztuki recepty po prostu nie ma. Pierwszą z przyczyn, dlaczego ci „ambitniejsi” powinni także zainteresować się tą książką, jest fakt, że porusza ona problemy, z jakimi może zetknąć się absolutnie każdy pisarz, bez względu na to, co chce napisać – każdemu może zdarzyć się chociażby, że „zablokuje się” w pisaniu. Drugim powodem, dla którego „Po Bandzie” można uznać za poradnik przeznaczony również dla autorów potencjalnych dzieł „wysokich”, jest fakt, że zawiera on wiele cytatów i odniesień do klasyki oraz teorii literatury. Pozwalając spojrzeć na zagadnienie pisarstwa z różnych perspektyw, pozycja ta poszerza horyzonty wiedzowe.
Czy warto sięgnąć po „Po Bandzie”? Jeśli chcielibyśmy napisać poczytną książkę (najlepiej taką, na której można będzie zarobić), a nie za bardzo wiemy, jak się za to zabrać, odpowiedź brzmi: z pewnością tak. Znajdziemy tu mnóstwo wskazówek i strategii, które pomogą nam sprostać wyzwaniom, jakie stoją przed każdym przyszłym autorem. Należy jednak pamiętać, że jest to jedynie poradnik – a poradnik, jak sama nazwa wskazuje, zawiera porady, które w żadnym wypadku nie są gotowym przepisem na powieść, a tym bardziej taką powieść, która odniesie sukces. Jakkolwiek wyczerpujący by nie był, poradnik pozostaje jedynie teorią. W jaki sposób ją wykorzystamy i czy finalnym efektem naszego wysiłku będzie znana i uwielbiana książka, to zależy wyłącznie od nas.
Dagmara Kottke